| VITAMINLER |
| K VITAMINI |
| MENADIONE |
|
|
| |
K Vitamini, yagda çözünen bir maddedir. Kimyasal olarak bir kinon tipidir. |
|
| |
Kalbe faydalariyla taninir. Anti - hemorrhagic vitamin diye de bilinir. |
|
|
|
| |
Agiz sagligi : |
|
| |
K vitamini, bir ciklet vasitasiyla veya oral olarak sindirildiginde asit yapici enzimlere karsi koyarak |
|
| |
dislerde laktik asit olusumunu engelleyerek dis çürümelerini engellemeye yardim eder. |
|
| |
Deri : |
|
| |
% 2 - 5 arasi K vitaminli krem bir hafta, günde iki kere sürüldügünde bursit hastaliginin iyilesmesini |
|
| |
hizlandirir ve olusmalarini önler. |
|
| |
K vitamini krem olarak sürüldügünde purpura yi iyilestirir. |
|
| |
% 2 - 5 arasi K vitaminli krem sürüldügünde rosaceaile ilgili kizarikliklari azaltir. |
|
| |
K vitamini krem olarak sürüldügünde scarring yi azaltir. |
|
| |
K vitamini en az 6 hafta krem olarak sürüldügünde bacak, yüz ve kalçalarda olusan telangiectasias |
|
| |
( örümcek damarlar ) in temizlenmesinde yardimci olur. |
|
| |
K vitaminli kremler derinin görünümünü güzellestirir. |
|
| |
% 1 K vitaminli krem sürüldügünde kirmizi deri lekeleri azalir ve göz altindaki siyah - mor renkli |
|
| |
halkalarin rengi açilir. |
|
| |
K vitaminli kremler derinin kirisikliklariniazaltabilir. |
|
| |
Immün sistem : |
|
| |
K vitamini kanserin bazi formlarinin gelismesini engeller. |
|
| |
K vitamini gögüs kanserin gelismesini engeller. |
|
| |
K vitamini barsak kanserini önlemede yardimci olur. |
|
| |
K vitamini karaciger kanserinin gelismesini geciktirir. |
|
| |
K vitamini mide kanserini önlemede yardimci olur. |
|
| |
K vitamini iltihaplanmayi azaltir. |
|
| |
Iskelet kas sistemi : |
|
| |
K1 vitamini kemik sagligini gelistirir. Aktive olmamis calcitonin i aktive ederek kalsiyumun kandan |
|
| |
kemiklere transfer olmasini saglar. |
|
| |
K vitamini eksikliginde ( calciotin in aktive olmamasi veya üretilmemesi yüzünden ) kirik riski artar. |
|
| |
K2 vitamini osteoclast larin ( kemik emme yeteneklerini limitlendirerek ) ölümüne sebep olur ve |
|
| |
yenilerinin üretimini de engeller. |
|
| |
K1 vitamini (günde 1 mg ) osteoporosis i ( calciotini aktive ederek ve osteoclast lari önleyerek ) önler |
|
| |
ve iyilestirir. |
|
| |
Günde 1 mg K1 vitamini osteoporosis hastalarinin % 35 - 50 sinde kemiklerden kalsiyum kaybini |
|
| |
azaltir. |
|
| |
K vitamini romatoit artrit den etkilenmis dokularin synovial membran larini stabilize eder. |
|
| |
Kalp dolasim sistemi : |
|
| |
K vitamini, damarlarin kireçlenmesini önlemede yardimci olur. |
|
| |
K vitamini, damarlarin sertlesmesini(atherosclerosis) önlemede yardimci olur. |
|
| |
K vitamini eksikliginde sik veya asiri kanamalar ( hemoraji ) meydana gelebilir. |
|
| |
K vitamini pihtilasma faktörü olan prothrombin in üretiminde temel bir kofaktördür. Dolayisiyla |
|
| |
K vitamini pihtilasma prosesinde temel bir madde olup yaralanmalarda asiri kanamalara mani olur. |
|
| |
K vitamini kalpten fazla kalsiyumun uzaklastirilmasini kolaylastirarak kalp sagliginin gelismesinde |
|
| |
yararli olur. |
|
| |
K vitamini, kalp aort undaki asiri kalsiyumun uzaklastirilmasini kolaylastirarak kalp krizini önlemede |
|
| |
yardimci olur. |
|
| |
K vitamini eksikliginde sik sik burun kanamalari meydana gelebilir. |
|
| |
K vitamini beyin damarlarindaki kireçlenmeyi ve kalinlasmayi engelleyerek felçi önlemeye yardim eder. |
|
| |
Metabolizma : |
|
| |
K vitamini bir antioksidandir. Karacigeri (kaslari degil) serbest radikal hasarlarindan korur. Yine |
|
| |
linoleik asidin oksidasyonunu önlemede E vitamininin % 80 i kadar etkindir. |
|
| |
Sistik fibrosis hastalarinda genellik K vitamini eksikligi bulunur. |
|
| |
K vitamini, adenosine triphosphate üretiminde rol oynamasi dolayisiyla, eksikliginde enerji kaybi |
|
| |
meydana gelebilir. |
|
| |
Kvitamini, vücutta ikinci olarak en çok pankreasta bulunur. |
|
| |
Seksüel sistem : |
|
| |
K vitamini eksikliginde düsük yapma ihtimali olusabilir. |
|
| |
K vitamini morning sickness i iyilestirebilir. |
|
| |
Bir çalismada 3 gün 5 mg K vitamini 25, mg C vitamini ile birlikte alindiginda hastalarin % 91 inde |
|
| |
iyilesmeler olmustur. Plazental kapiler geçirgenlik azalmis ve hamilenin dolasimina toksinlerin |
|
| |
geçmeleri önlenmistir. |
|
| |
Hamilelikte K vitamini ihtiyaci artar. Hamilelerin % 33 ünde K vitamini eksikligi bulunmustur. |
|
| |
Sindirim sistemi : |
|
| |
Bir çok kolik rahatsizligi hastasinda K vitamini eksikligi bulunmustur. Tamamlayici K vitamini |
|
| |
kolik rahatsizliginda yararli olur. |
|
| |
Crohn hastaligi çekenlerde genellik K vitamini eksikligi bulunur. |
|
| |
K vitamini eksikliginde ishal meydana gelebilir. |
|
| |
Ulcerative colitis hastalarinda genellik K vitamini eksikligi bulunur. |
|
| |
Sinir sistemi : |
|
| |
Alzheimer's disease na sahip hastalar K vitamininin bir ön - optimal seviyelerine sahiptirler, dolayisiyla |
|
| |
takviye K vitamini bu hastaligi önlemede ve iyilestirmede yardimci olur. |
|
| |
|
|
| Biyolojik Etkinlikleri |
Absorpsiyon ve tasinmasi : |
|
| |
K vitamini ince barsagin ileum ve jejunum bölgelerinde absorplanir. |
|
| |
Diyetsel, tamamlayici veya enjekte K vitamininin absorplanmasi o anda ona eslik eden diyetsel |
|
| |
yaglarin miktarina ve safra asitlerinin etkinligine bagli olarak % 10 - 80 arasinda, ortalama % 50 |
|
| |
oraninda olur. |
|
| |
Absorplanan K vitamininin % 90 i, diger lipidlerde oldugu gibi chylomicron lara, sonra VLDL ve HDL |
|
| |
olarak depolanmak üzere karacigere gider. Karacigerdeki K vitamininin % 50 si K1 ve diger % 50 si |
|
| |
de K2 vitamini seklindedir. Ancak serumdaki daima K1 formundadir. |
|
| |
Diger yagda çözünen vitaminlerde oldugu gibi K vitamini de yetersiz alindiginda, stoklar hizli bir |
|
| |
sekilde tükenirler. |
|
| |
Bosaltimi : |
|
| |
K vitamini metabolik bozunmadan sonra, kendisi ve okside olmus metabolitleri glucuronic aside |
|
| |
baglanirlar ve kismen safra ve daha çok da idrar yolu ile vücuttan atilirlar. |
|
| |
Vücutta dayanimi : |
|
| |
K vitamininin yarilanma ömrü 1,5 ila 3 saattir. |
|
| |
|
|
| Diyetsel Kaynaklari |
Verilen rakamlar mcg cinsinden olup100 gr lik porsiyondaki vitamin miktarini gösterir. |
|
| |
Baklagiller |
|
| |
Bezelye (yesil) |
Soya fasulyesi |
| |
Bitkiler |
|
| |
Alfalfa |
Misir püskülü |
| |
Gutu kola |
Yesil çay |
| |
Maydanoz |
|
| |
Deniz sebzeleri |
|
| |
Kelp |
|
| |
Etler |
|
| |
Ciger(dana) |
Ciger(öküz) |
| |
Ciger(domuz) |
|
| |
Fermente soya ürünleri |
|
| |
Miso |
Natto |
| |
Sebzeler |
|
| |
Bezelye(yesil) |
Kuskonmaz |
| |
Brokoli |
Lahana |
| |
Brüksel lahanasi |
Lahana (kara) |
| |
Çali fasulye |
Marul |
| |
Domates |
Patates |
| |
Ispanak |
Su teresi |
| |
Karnabahar |
|
| |
Tahillar |
|
| |
Bugday |
Pirinç kepegi |
| |
Bugday embriyosu |
Yulaf |
| |
Bugday kepegi |
Yulaf kepegi |
| |
Yaglar(diyetsel) |
|
| |
Canola oil |
Zeytin yagi |
| |
Pamuk yagi |
|
| |
Yumurtalar |
|
| |
Yumurta sarisi |
|
| |
|
|
| Iltihapsal Olmayan |
|
|
| Diyetsel Kaynaklari |
|
|
| |
|
|
| Diger Bitkisel kaynaklar |
Capsella - Esmer su yosunu - Isirganotu - Kaba yonca - Deniz yosunlari(yenilebilen) |
|
| |
Yalanci safran - Yesil çay - Yulaf sapi |
|
| |
|
|
| Bulunus Sekilleri |
K1 vitamini |
|
| |
Konakion - Phylloquinone - Phytonadione - Phytomenadione - Phytylmenaquinone diye de bilinir. |
|
| |
Tüm bitkilerde bu tabi form seklinde bulunur. Hemen hemen diyetsel ürünlerin tamaminda da bu |
|
| |
formda bulunan K1 vitaminivücutta K2 formuna çevrilir. |
|
| |
K2 vitamini |
|
| |
Menaquinone ailesindendir. Bu formda hayvansal kaynaklarda bulunan seklidir. Ince barsakta |
|
| |
bakterilerce üretilir. K1 vitamininin potansiyelininin % 60 - 75 ine sahiptir. K3 vitamini (menaquinone) |
|
| |
kimyasal temelde K2 ye benzer. Bu yüzden K2 vitaminleri topluca menaquinone grubundandir. |
|
| |
Menaquinone - 6 |
|
| |
Kimyasal ismi 2 - methyl - 3 - hexaprenyl - 1,4 - napthoquinone veya hexaprenylmenaquinone dur. |
|
| |
Baliktan elde edilir, K1 vitamininin aktifliginin % 60 ina sahiptir. |
|
| |
Menaquinone - 7 |
|
| |
Bu da bir K2 vitamini olup menaquinone - 6 nin yan zincirinde 3 heptaprenyl ihtiva eden seklidir. |
|
| |
K3 vitamini |
|
| |
Menadione - Menaquinone - Menaphthone diye de bilinirler. K vitamininin sentetik sekli olup K1 |
|
| |
vitamininin iki misli kuvvetlidir. Mevcut sekilleri altta verilmistir. |
|
| |
Menadiol Sodium Diphosphate |
|
| |
K3 vitamininin dihidro türevidir. Kimyaca bir Tetrasodium 2 - methyl - 1,4 - naphthalenediol - |
|
| |
bis(dihdrogen phosphate) dir. |
|
| |
Menadione Sodium Bisulfate |
|
| |
K3 vitamininin bir analogudur. Kullanimi reçete gerektirir. |
|
| |
K4 vitamini |
|
| |
Acetomenaphththone - menadiol diacetate diye de bilinir. |
|
| |
Kimyasal formülü 2 - Methyl - 1,4 - Napthohydroquinone Diacetatedir. |
|
| |
|
|
| Ticari Ürünler |
Tekli oral K vitaminleri |
|
| |
100 mcg K1 tabletler |
|
| |
150 mcg K1 kapsüller |
|
| |
10000 mcg(10 mg) K1 kapsüller |
|
| |
Farmasotik ürünler |
|
| |
Eczanelerden reçete ile 10 mg lik tabletler halinde |
|
| |
Akut K vitamin eksikliginde reçete ile K3 olarak |
|
| |
Bir K3 analogu olarak reçete ile menadione sodium bisulfate olarak |
|
| |
Oral formüller |
|
| |
K1 vitamini olarak oral multi vitamin formüllerinde |
|
| |
Merhemler |
|
| |
Bazi krem formüllerinde K1 vitamini formunda % 5 e kadar |
|
| |
Agiz sagligi için bazi disçi spray lerinde |
|
| |
|
|
| Tamamlayici dozlar |
K VITAMINI EKSIKLIGI |
|
| |
Eski düsünceye göre eksikligi çok fazla önemsenmiyen bir vitamindi. Ancak yeni yapilan çalismalar |
|
| |
özellikle bazi kemik bozukluklarinda çok yararli oldugunu tesbit etmistir. |
|
| |
VÜCUTTAKI MIKTAR ve TÜKETIM |
|
| |
Ortalama bir insan vücudu 50 - 100 mcg K vitamini ihtiva eder. Kan plazmasinda ortalama olarak 1 litre |
|
| |
kan plazmasinda 0,4 - 1,2 mcg Kvitaminibulunur. |
|
| |
Insan nüfusunda yapilan çalismalar ortalama günlük tüketimin 59 - 82 mcg oldugunu göstermistir. |
|
| |
DOZAJ (geleneksel) |
|
| |
RDA erkeklerde günlük 80 mcg, kadinlarda ise 65 mcg tavsiye etmektedir. |
|
| |
Bazi doktorlar bu miktarlarin tedavi dozlari olarak çok düsük oldugunu iddia ederler. Örnegin kemikleri |
|
| |
ve damarlari koruma maksatli olarak. Bu görüs sahipleri günlük doz 10 mg tavsiye ederler. |
|
| |
DOZAJ (farmasotik) |
|
| |
prothrombin eksikliginde günde 3 defa 10 ar mg olarak toplam 30 mg K3 vitamininin analogu |
|
| |
menadione sodium bisulfate tavsiye edilir. |
|
| |
MAKSIMUM DOZAJ |
|
| |
Osteoporoz tedavisinde her hangi bir toksik tesir olmadan alinabilecek dozaj günde 45 mgolarak |
|
| |
tesbit edilmistir. |
|
| |
|
|
| Negatif etkileyenler |
Electromagnetic Radiation : |
|
| |
Isik,K vitaminini bozar. |
|
| |
Farmostatik ilaçlar : |
|
| |
Farmasotik antibiyotikler içsel K vitamini üretimini saglayan bakterileri parçalarlar. |
|
| |
Sulfonamidler, faydali bakterileri bozarak vücudun K vitaminini üretiminiengellerler. |
|
| |
Bazi kolestrol düsürücü farmasotik ilaçlar (Clofibrate, Cholestyramine ve Colestipol) K vitamininin |
|
| |
absorpsiyonunu ve sentezini engeller. |
|
| |
Farmostatik anti - asitler, K vitamininin absorpsiyonunu zayiflatirlar. |
|
| |
Farmostatik anti - koagülantlar, direk olarak K vitamini düsmanidirlar. Ancak akilda tutulmasi gereken |
|
| |
birlikte alindiklarinda ilacin da etkisini yitirdigidir. |
|
| |
Coumadin (Warfarin)(kan sulandirici) in fonksiyonu K vitamini ile terstir. Keza onun antioksidan |
|
| |
etkilerini de geri plana atar. |
|
| |
Farmostatik laksatiflervücudun K vitamini depolarini tüketirler. |
|
| |
Hastaliklar : |
|
| |
Pankreatik yetersizlik K vitaminin barsaklardaki absorpsiyonunu zayiflatir. |
|
| |
Kemoterapinin bir çok sekli K vitamini absorpsiyonunu zayiflatir ve onun karacigerdeki sentezine |
|
| |
karsi koyar. |
|
| |
Karbonhidratlar : |
|
| |
Chitosan in K vitaminin absorpsiyonunu engelledigi etkin bir sekilde söylenmektedir. |
|
| |
Keyif vericiler : |
|
| |
Alkol, K vitaminini bozar. |
|
| |
Proseslenmis yiyecekler : |
|
| |
Olestra, K vitaminine baglanir ve onun absorpsiyonunu engeller. |
|
| |
|
|
| Negatif etkileri |
Mega dozlarda alinirsa asiri terleme yaptirir. |
|
| |
Mega dozlarda K vitamini ciltte kirmizi döküntüler yapar. |
|
| |
Coumadin (Warfarin)(kan sulandirici) in fonksiyonu K vitamini ile terstir. Bu ilaçlar kullanilirken K |
|
| |
vitamini tamamlayicilari veya K vitamininin çok bulundugu yiyeceklerden bolca yenmemelidir. |
|
| |
Aksi takdirde warfarinin sulandirici etkisi zayiflar. |
|
| |
Hamileligin son haftalarinda yüksek dozlarda K vitamini alinmamalidir. Yine yeni dogan bebeklerde |
|
| |
de toksik reaksiyonlar yapabilir. |
|
| |
|
|
| Toksinlere karsi tepkisi |
Bagisiklik sistemi kimyasallari : |
|
| |
K vitamini interleukin 6 nin asiri üretimini engeller. |
|
| |
Lipidler : |
|
| |
K vitamini prostaglandin E2 nin üretimini engeller. |
|
| |
Proteinler : |
|
| |
K2 vitamini fibrinojen seviyelerini ( ancak bunun için günde 70 - 700 mg gibi pek de pratik olmayan |
|
| |
dozlar gereklidir) düsürür. |
|
| |
|
|
| Kimyasallarla Etkilesimi |
ETKILEDIKLERI |
|
| |
Aminoasitler : |
|
| |
K vitamini, gama - karboksiglutamatin osteocalcin ve prothrombin ile birlesmesinde temel bir katalisttir. |
|
| |
Enzimler : |
|
| |
K vitamini, bir çok karboksilaz enzimi için temel bir kofaktördür. |
|
| |
Hormonlar : |
|
| |
K1 vitamini, aktif olmayan calcitonin i aktifler. |
|
| |
Karbonhidratlar : |
|
| |
K vitamini, glükozun glikojene çevrilmesini kolaylastirir. |
|
| |
Krebs Cycle |
|
| |
K vitamini, mitokondriyada adenosine triphosphate üretimini kolaylastirir. |
|
| |
Mineraller : |
|
| |
K vitamini, calcitonin i aktifleyerek kemiklerdeki kalsiyum seviyesini arttirir ve asiri kalsiyumun |
|
| |
vücudun kalp ve damarlar gibi diger organlarinda birikmesini önler. |
|
| |
Polifenoller : |
|
| |
K vitamini, ipriflavone kemik formasyonunu uyarmada ve osteoporosis tedavisinde kullanildigi |
|
| |
zaman onun etkinligini arttirir. |
|
| |
Proteinler : |
|
| |
K vitamini, matrix gla protein inin fonksiyonunu etkiler. |
|
| |
K vitamini, osteocalcin inin sentezinde gereklidir. |
|
| |
K vitamini, prothrombin inin üretiminde temel bir maddedir.. |
|
| |
|
|
| |
ETKILENDIKLERI |
|
| |
Mikroorganizmalar : |
|
| |
K vitamini ince barsakta lactobacillus bakterilerince üretilir. |
|
| |
K vitamini ince barsakta lactobacillus acidophilus bakterilerince üretilir. |
|
| |
Proteinler : |
|
| |
Klorofilin yagda çözünen formu moleküler yapisinda K1 vitamini ihtiva eder. |
|
| |
Sindirim kimyasallari : |
|
| |
Optimal bir K vitamini absorpsiyonu için uygun safra seviyeleri gereklidir. |
|
| |
Optimal bir K vitamini absorpsiyonu için uygun pankreatik özsu seviyeleri gereklidir. |
|
| |
|
|
| Yetersizlik Belirtileri |
Sik sik ishal olma - burun kanamalari |
|
| |
|
|
| Yanlis Bilinenler |
Fazla K vitamini almak pihtilasmanin asiri fazlalasmasini saglamaz. Çünki bu hususla ilgili, vücudun |
|
| |
ürettigi içsel proteinler belirli sayida yapilir. |
|
| |
Yine E vitamininin K vitamininin absorpsiyonu veya sentezi ile bir ilgisi yoktur. |
|
| |
|
|
| Diger Bilgiler |
Asiri ishal K vitamini yetersizligi sebebi olabilir ama doktora görünmeden kendi kendinize karar |
|
| |
vermeyiniz. |
|
| |
Eger burun akintilariniz siksa dogal yemek kaynaklari yolu ile K vitamin aliminizi arttiriniz. Yonca |
|
| |
tabletleride yardimci olabilir. |
|
| |
|
|
| Kimyasal Data |
|
|
| |
Kimyasal isimleri |
|
| |
2 - methyl - 3 - phytyl - 1,4 - naphthaquinone |
|
| |
3 - phytylmenadione |
|
| |
Molekül formulü |
|
| |
C31H46O2 (Vitamin K1) |
|
| |
Molekül agirligi |
|
| |
450,7 (Vitamin K1) |
|